Kategoria: Od redakcji

Można śmiało powiedzieć, że ta ważna data była obchodzona w każdym zakątku Polski, a także wszędzie tam w świecie, gdzie są Polacy.

Obchody odbywały się na przestrzeni lat 2017-2022. Całość obchodów była objęta honorowym patronatem prezydenta RP Andrzeja Dudy.

Odzyskanie przez Polskę Niepodległości to wydarzenie wyjątkowe: walczyło o nią kilka pokoleń naszych rodaków. Wspólnym wysiłkiem całego narodu udało się odzyskać utraconą aż na 123 lata niepodległość oraz stworzyć podwaliny nowoczesnego państwa, obronić młode państwo w wojnie polsko-bolszewickiej i dalej rozwijać gospodarkę, kulturę, oświatę. Tak wiele zrobiono w krótkim okresie międzywojennym.

Państwowe uroczystości jubileuszowe w latach 2017-2022 koordynował specjalny komitet, powołany na mocy ustawy z 7 kwietnia 2017 r. Zainaugurowano obchody 5 grudnia 2017 r., gdy zebrało się Zgromadzenie Narodowe, aby rozpocząć okres świętowania. Kulminacją obchodów był 11 listopada 2018 roku – dzień 100. rocznicy odrodzenia Polski.

Wieńczyła obchody uroczystość „Polonia Rediviva” w Pałacu Prezydenckim w dn. 9 stycznia br., która podsumowała obchody stulecia odzyskania niepodległości. Prezydent mówiąc o najważniejszych inicjatywach zainaugurowanych po 2017 r. wymienił m.in. otwarcie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku i rozpoczęcie przygotowań do odbudowy Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej, będących symbolami przedwojennej Warszawy, zniszczonych podczas II wojny światowej.

Jako szczególnie cenną pamiątkę obchodów stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości prezydent wymienił ustanowione w ostatnich latach święta narodowe – Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego oraz Narodowy Dzień Powstań Śląskich.

Andrzej Duda przypomniał, że początkowo obchody miały trwać cztery lata, ale na skutek „twardego domagania się ludu śląskiego przerodziły się ostatecznie w pięcioletnie obchody”.

W tym „dodatkowym” roku obchodzono rocznicę przyłączenia części Górnego Śląska do Polski w czerwcu 1921 r.

Na okres obchodów przypadały setne rocznice powstania wielkopolskiego, Bitwy Warszawskiej i powstań śląskich.

Ważnym wydarzeniem stało się sprowadzenie prochów prezydentów RP na uchodźstwie do Polski i pochowanie ich w Świątyni Opatrzności Bożej.

W ostatnim roku obchodów światem wstrząsnęła agresja Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 r., wojna uświadomiła ludziom wagę suwerenności oraz poświęcenia na rzecz jej obrony.

– Dzisiaj w XXI w. niepodległość nie jest dana raz na zawsze, że może ktoś nagle przyjść i chcieć zabrać twoją ziemię, zburzyć twój dom, zamordować kogoś z twoich bliskich czy po prostu zabić ciebie – podkreślił prezydent.

Walczącej Ukrainie Polska przyszła z pomocą, a Polacy zadziwili świat tym, z jakim sercem przyjęli uchodźców, wielu z nich we własnym domu. Uchodźcy nadal przybywają do Polski, bo trwa straszna wojna skierowana także przeciwko bezbronnej ludności cywilnej. Ale nie ma w Polsce obozów dla uchodźców. Andrzej Duda zaznaczył, że pomoc dla Ukrainy „udzielamy na poziomie politycznym, państwowym, także i militarnym”.

Wszystko po to, by Ukraińcy utrzymali swoją niepodległość, bo któż jak nie Polacy wiedzą, jaką wartością jest niepodległość.

Norweski Komitet Noblowski w dn. 7 października przyznał Pokojową Nagrodę Nobla więźniowi politycznemu z Białorusi Alesiowi Bialackiemu, rosyjskiemu stowarzyszeniu Memoriał oraz Centrum Wolności Obywatelskich z Ukrainy.

W uzasadnieniu Norweski Komitet Noblowski poinformował, że laureaci „są przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego w swoich ojczyznach. Przez wiele lat wspierali prawo do krytyki władzy i ochronę fundamentalnych praw obywateli”.

Aleś Bialacki jest założycielem i przewodniczącym najważniejszej białoruskiej organizacji praw człowieka Wiasna. Memoriał zajmuje się badaniem i popularyzowaniem wiedzy o zbrodniach stalinowskich. Po zdelegalizowaniu jego członkowie utworzyli Centrum Obrony Praw Człowieka „Memoriał”.

Dokumentują i rozpowszechniają informację o naruszeniach praw człowieka, w tym więźniów politycznych. Centrum Wolności Obywatelskich z Ukrainy działa na rzecz ustanowienia systemu ochrony praw człowieka, demokracji i solidarności, a obecnie dokumentuje rosyjskie zbrodnie na Ukrainie.

Bialacki od lat 80. jest zaangażowany w działalność prodemokratyczną i stworzył na Białorusi podwaliny ruchu w obronie praw człowieka. Centrum Obrony Praw Człowieka Wiasna  działa od 1996 r., zajmuje się monitorowaniem praw człowieka i informowaniem społeczeństwa o ich naruszaniu. W 2003 r. Wiasna  została zdelegalizowana przez władze białoruskie, lecz nigdy nie przerwała działalności i kontynuuje ją mimo represji, które przybrały bezprecedensowe rozmiary po masowych protestach przeciwko sfałszowaniu wyborów prezydenckich w 2020 r.

Większość informacji z białoruskich więzień i z utajnionych procesów sądowych dociera do opinii publicznej w kraju i na świecie dzięki działalności Wiasny.

Białacki po raz pierwszy trafił za kraty na fali represji po protestach wyborczych w 2010 r., został skazany na 4,5 roku więzienia za rzekome niepłacenie podatków. Uznano go wówczas za więźnia politycznego. W ramach amnestii w 2014 r. wyszedł na wolność. W maju-lipcu 2021 r. białoruskie władze na niespotykaną dotąd skalę uderzyły w organizacje społeczeństwa obywatelskiego, Wiasna znowu stała się obiektem represji. W mieszkaniach działaczy przeprowadzono rewizje, doszło do zatrzymań.

Aleś Bialacki ponownie usłyszał zarzuty, uznane przez społeczność międzynarodową za motywowane polityczne. Początkowo oskarżano go o „niepłacenie podatków”, następnie zarzuty zmieniono na „kontrabandę” i „finansowanie protestów”.

25 września Bialacki obchodził za kratami swoje 60. urodziny. Jak informowała Wiasna po przyznaniu Nobla, jest on czwartym człowiekiem w historii, który otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla, będąc w więzieniu.

Oprócz Bialackiego w więzieniach przebywają inni czołowi aktywiści Wiasny, m.in. Walancin Stefanowicz, Uładzimir Łabkowicz, Leanid Sudalenka.

Bialacki cieszy się dużym autorytetem w kraju i na świecie. Był wielokrotnie nagradzany za swoją działalność na rzecz obrony praw człowieka. Jego uwolnienia domagają się organizacje praw człowieka na świecie i społeczność międzynarodowa.

Pokojowa Nagroda Nobla dla Bialackiego to nie tylko hołd dla jego odwagi, to także wsparcie dla wszystkich więźniów politycznych na Białorusi. Świat dał wyraźny sygnał, że o nich pamięta.